تحلیل GIS، اصول و پایه

گام اول: اهداف خود را مشخص کنید

گام اول این است که اهداف خود را از انجام تحلیل GIS مشخص کنید. بهتر است برای تشخیص اهداف سوالات زیر را در نظر داشته باشید:

• مساله‌ای که می‌خواهید حل کنید چیست؟ در حال حاضر این مساله چگونه حل می‌شود؟ آیا راهی وجود دارد که این مساله را با استفاده از GIS حل کنید؟
• محصول نهایی پروژه چیست؟ – گزارش، نقشه‌های کاری، نقشه‌های کیفی
• مخاطب این محصولات چه کسی است؟ – عموم مردم، تکنسین‌ها، برنامه‌ریزان، کارمندان دولت
• آیا می‌توان داده‌ها را برای اهداف دیگری هم استفاده کرد؟ چه شرایطی برای انجام این کار لازم است؟

مدل مکانی شامل استفاده از یکی از سه دسته توابع GIS بر روی داده‌های مکانی است. این توابع عبارتند از:

• توابع مدلسازی هندسی – محاسبه فاصله، تولید بافر، و محاسبه مساحت و محیط
• توابع مدلسازی انطباق – همپوشانی داده‌ها برای یافتن مکان‌هایی که مقادیر بر هم منطبق می‌شوند
• توابع مدلسازی مجاورت – تخصیص منابع، مسیریابی، ناحیه‌بندی

این مرحله دارای اهمیت زیادی است چرا که پاسخ به این سوالات حدود پروژه و چگونگی پیاده‌سازی آن را تعیین می‌کند.

گام دوم: پایگاه‌داده‌ی پروژه را بسازید

گام دوم ساخت پایگاه‌داده‌ی پروژه است. ساخت پایگاه داده یک فرآیند سه مرحله‌ای است. این مراحل عبارتند از طراحی پایگاه‌داده، خودکارسازی و جمع‌آوری داده برای پایگاه داده، و مدیریت پایگاه‌داده.

طراحی پایگاه‌داده شامل شناسایی داده‌های مکانی مورد نیاز بر پایه نیازمندی‌های تحلیل‌، تعیین خصوصیات مورد نیاز عوارض، تعیین محدوده مورد مطالعه، و انتخاب سیستم مختصات می‌شود.

خودکارسازی داده‌ها در ارتباط با رقومی‌سازی یا تبدیل داده‌ها از سیستم‌ها و فرمت‌های دیگر به فرمت مناسب، بررسی صحت و دقت داده‌ها، و تصحیح خطاها است.

مدیریت پایگاه‌داده در ارتباط با مدیریت سیستم‌های مختصات و اتصال لایه‌های مجاور است.

ایجاد پایگاه‌داده‌ی پروژه فعالیت حیاتی و زمان‌بری است. دقت، صحت و کفایت داده‌های مورد استفاده در تحلیل تعیین کننده دقت نتایج خواهد بود.

گام سوم: تحلیل داده‌ها

گام سوم انجام تحلیل بر روی داده‌ها است. تحلیل داده در GIS از فعالیت ساده تهیه نقشه تا ایجاد مدل‌های پیچیده مکانی را شامل می‌شود. مدل یک نمایش از واقعیت است که برای شبیه‌سازی یک فرآیند، پیش‌بینی نتایج، یا تحلیل مساله استفاده می‌شود.

گام چهارم: نمایش نتایج

گام چهارم نمایش نتایج حاصل از تحلیل‌ها است. محصول نهایی باید بتواند به خوبی با مخاطب ارتباط برقرار و یافته‌ها را به او منتقل کند. در بیشتر موارد، نتایج تحلیل‌های GIS را می‌توان به خوبی بر روی نقشه نمایش داد. نمودارها و گزارش‌ها روش‌های دیگر ارائه نتایج اند. می‌توان نمودارها و گزارش‌ها را به صورت جداگانه چاپ کرد، یا آنها را بر روی نقشه قرار داد.